9 BAHASA JAWA BAB 1 MATERI 2

UNGGAH-UNGGUH BASA

Unggah-ungguhing basa Jawi menika kathah sanget,nanging ing jaman samenika ingkang limrah tuwin baku dipunangge ing pasrawungan ing madyaning masyarakat namung 2 (kalih)  warni,inggih menika:

1. Basa Ngoko : Ngoko lugu lan Ngoko alus
2. Basa Krama : 1. Krama lugu lan Krama alus

Basa ngoko lugu menawi dipunewahi dados basa krama lugu

Basa ngoko alus menawi dipunewahi dados basa krama alus

1.NGOKO LUGU

1. Tembungipun: - Tembung ngoko sadaya

- ater-ater boten dipun kramakaken

- panambang boten dipun kramakaken

Tuladha:

• Tri, iki lho kowe dak wenehi buku!
• Cah, sinaua sing sregep, iki wis arep UAS!
• Bocah-bocah, preian suk emben arep dienekake piknik, kowe kabeh kudu melu.
• Lah, iya, Sur, bocah saiki angel basa. Lha, diwarahi wong tuwa ora nggatekake. Senenge budaya manca.
• Sri, renea! Latare kae saponana! Resake obongen!
• Tujune aku nggawa payung, athuka rak

2. NGOKO ALUS : Tembungipun: -Tembung ngoko+karma inggil utawa krama andhap

-Ater-ater boten dipun kramakaken

-Panambang boten dipun kramakaken

-Tembung kowe dados sliramu utawi panjenengan

-  Genea kok nitih bis, kok ora ngagem mobile dhewe?

-   Kapan panjenengan tindak nggonku ?

-  Pak,aku mau wis sowan mrene, nanging panjenengan tindak.

-  Iki lho pak, wedange jae wis cumepak, dakaturi ngunjuk.

-   Iki jadahe bakar mumpung anget.

-  Sih, ibumu wis rawuh? Kowe ditimbali didhawuhi nguras kolah.

3. KRAMA LUGU :Tembungipun: - tembung krama sadaya

-  ater-ater dipun kramakaken

-  panambang dipun kramakaken

-  tembung aku dados kula

-  tembung kowe dados sampeyan 

Mar, kula badhe ningali pameran buku, sampeyan menapa tumut ?

• Nyuwun pangapunten mas, kula mangke badhe tilik dhik Siti ingkang wontengriya sakit.

2. Ngendikanipun tiyang sepuh dhumateng tiyang enem ingkang dereng kulina.

           - Nak menapa sampeyan sumerep griyanipun pak Sukir ?

           - Sampeyan badhe kesah dhateng Surabaya ?

3. Basa kangge awakipun piyambak.

- Bibar adus kula lajeng nedha sekul liwet.

4. KRAMA ALUS

a.Tembungipun :   tembung krama + krama inggil utawi krama andhap. 

     -  Ater-ater dipun kramakaken

     -  Panambang dipun kramakaken   

     -  Tembung aku dados kula, tembung kowe dados panjenengan

Tuladha:

• Pak Guru, kula kepareng nyuwun pirsa, tesipun tanggal pinten?
• Bu Guru, kula nyuwun ngampil buku Kasusastran Jawi.
  • Bu, bapak menapa sampun wungu ? Kepareng kula nyuwun arta kangge tumbasbuku.
  • Menawi tindak Sala, panjenengan kula aturi pinarak ing griya kula.
  • Pak Lurah, sepedha motoripun menawi boten dipunagem badhe dipun suwun ngampil Pak Carik.
  • Bu kula dipun utus dhateng peken, dipun dhawuhi tumbas menapa?